صندوق ETF چیست ؟ (مزایای صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله)
صندوق ETF چیست؟
صندوق ETF یا Exchange-traded fund نوعی از صندوق های سرمایه گذاری است که از دارایی های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید یا چند واحد از آن را بفروشید. شما با خرید واحدهای ETF، پول خود را در صندوقی سرمایه گذاری میکنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفهای سعی میکند تا با تشکیل پرتفوی یا سبد سهام و انواع اوراق بهادار، سود کسب کند.
تفاوت صندوق ETF با صندوق سرمایه گذاری مشترک:
همانطور که ذکر شد این صندوقها ساختاری شبیه به صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارند اما برخلاف صندوق های سرمایه گذاری مشترک که فقط در پایان روز و پس از محاسبه NAV میتوان آنها را خرید و فروش کرد، سرمایه گذاران میتوانند واحدهای ETF را همانند سهام در طول روز معامله کنند و از مزیت نقدشوندگی سریعتر آن نسبت به صندوق سرمایه گذاری مشترک بهرهمند شوند. همچنین مزیت معافیت مالیاتی بالقوه سرمایه گذاری در این صندوق ها و به نوعی کم هزینه تر بودن از دیگر ویژگیهای این مدل سرمایه گذاری در بازار سرمایه است.
البته این نوع صندوقها محدودیتهایی نیز دارند، از جمله به دلیل اینکه مانند سهام معامله میشوند، این امکان وجود دارد سهام این صندوقها به قیمتهای متفاوت از NAV معامله شوند. سرمایه گذاری در صندوق های ETF شباهت بسیاری به سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارد؛ اما تفاوت اصلی ساختار ETFها با صندوق های سرمایه گذاری دیگر، ایجاد نقدشوندگی با بهرهگیری از پتانسیل بازار سهام است.
درETFها رکن ضامن نقدشوندگی حذف شده و رکن جدیدی به عنوان بازارگردان، زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری ETF را در بازار فراهم میکند و در مواقعی که عرضه کنندهای وجود نداشته باشد و یا خریدار دیگری وجود نداشته باشد به فروش و یا خرید واحدهای تقاضا شده و یا عرضه شده مبادرت میورزد.
انواع صندوق ETF:
صندوق های قابل معامله در بورس یا ETF به سه دسته سرمایه گذاری در سهام، سرمایه گذاری مختلط و سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت تقسیم بندی میشوند. تفاوت این سه نوع صندوق علاوه بر استراتژی معاملاتی آنها که از نام آنها مشخص است، در کارمزد خرید و فروش آنها است.
صندوق با درآمد ثابت:
صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوقها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه گذاری خود را برای مدت زمانی کوتاه نگه دارید، بازدهی کوچکتر از بازدهی سالانه خواهد شد. صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوقها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل میشود.
صندوق سهام:
یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل میشود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین میکند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمیشود. در برخی صندوق های سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. ۷۰ درصد دارایی این صندوقها از سهام تشکیل میشود. توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست؛ چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود.
صندوق مختلط:
صندوق مختلط، همانطور که از اسمش بر میآید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل میدهد. ۲۰ درصد باقیمانده میتواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله یا ETF :
- معافیت مالیاتی
- معاملات واحدها
- افزایش نقدشوندگی واحدهای صندوق با وجود عملیات بازارگردانی
- تخصیص بهینه دارایی ها (متنوع سازی) با حذف هزینه و صرف زمان اندک
- سادگی، سهولت و سرعت در معامله
- کاهش زمان تصفیه نسبت به صندوق های فعلی
- خرید و فروش آنلاین واحدهای صندوق
- انواع صندوق های قابل معامله
- صندوق با درآمد ثابت
صندوق سرمایه گذاری مشترک چیست و انواع آن کدام است؟
صندوق سرمایه گذاری مشترک، دربرگیرنده حجم عظیمی از پولهای سرمایه گذاران پرشماری است که مانند شما خواننده گرامی این مطلب، به دنبال پس انداز کردن پول خود یا کسب درآمد هستند. سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک، بسیار ساده است و نیازی نیست تا شخصاً سهام و اوراق قرضه را خرید و فروش کنید. سرمایه گذاری در این صندوقها میتوانند هر زمان که بخواهند، سهامشان را بفروشند.
مزیت و ارکان صندوق مشترک و ETF:
مدیریت حرفهای
انتخاب و مدیریت سرمایه گذاری ها در این صندوقها بر عهده متخصصانی ماهر و خبره است. آنها از این پولها برای ایجاد «پورتفولیو» استفاده میکنند و این پورتفولیو ممکن است شامل سهام، اوراق قرضه، ابزار بازار پول یا ترکیبی از اینها باشد.
مالکیت صندوق
شما به عنوان سرمایهگذار، مالک سهمی از صندوق سرمایه گذاری مشترک هستید، نه اوراق بهادار منفرد. با استفاده از صندوق های سرمایه گذاری مشترک، میتوانید حتی مقادیر اندکی از پول را سرمایه گذاری کنید (هرقدر که میخواهید) و از حجم عظیمی از پولهایی که دیگران سرمایه گذاری کردهاند، به سود خودتان بهره ببرید. تمام صاحبان سهام، بر مبنایی یکسان و بسته به میزان پولی که سرمایه گذاری کردهاند، در سود و زیان صندوق سهیماند.
تنوع در صندوق های سرمایه گذاری مشترک و ETF
با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک میتوانید پورتفولیوی خود را با تعداد زیادی از اوراق بهادار متنوع کنید و از این طریق خطر را به حداقل برسانید. با پخش کردن پولِ خود در میان اوراق بهادار متعدد (یعنی همان کاری که صندوق سرمایه گذاری مشترک میکند) دیگر نیازی نیست نگران نوسانهای تکتک اوراق بهادارِ موجود در پورتفولیوی صندوق باشید.
اهداف صندوق سرمایه گذاری مشترک و ETF چیست؟
صندوق های سرمایه گذاری مشترک بسیار گوناگونند و هرکدام مجموعه اهداف خود را دارند. هدفِ سرمایه گذاری ، هدفی است که مدیر صندوق برای صندوق سرمایه گذاری مشترک تعیین میکند. وقتی مدیر تصمیم میگیرد کدام سهام یا اوراق قرضه را در پورتفولیوی صندوق قرار دهد، در واقع هدف صندوق را نیز مشخص میکند.
برای نمونه، یکی از اهداف صندوق سهام رو به رشد (growth stock fund) ممکن است این باشد که با سرمایه گذاری بیشتر در بازارهای سهام (equity markets) به افزایش بلند مدت ارزش سرمایه شما کمک کند. افزایشی به منظور تأمین نیازهای مالی بلند مدت، مانند بازنشستگی یا تأمین مخارج تحصیل فرزندان.
به طور کلی، صندوقها بر اساس اهداف سرمایه گذاری ، در ۵ نوع زیر دستهبندی میشوند:
1- صندوق های با رویکرد رشد بالا (aggressive growth)
یعنی سهامی میخرید که احتمال رشد چشمگیری دارد و ممکن است ارزش آن به سرعت بالا برود. این نوع سرمایه گذاری ، خطر زیادی دارد، زیرا معمولاً سهامی که ظرفیت افزایش قیمت چشمگیری دارد، در زمان رکودهای اقتصادی، به سرعت ارزش خود را از دست میدهد. استفاده از این صندوقها، گزینهای عالی برای سرمایهگذارانی است که تا پنج سال آینده به پول خود نیازی ندارند و چشم انداز دراز مدت تری دارند. اگر بهدنبال حفظ سرمایه خود هستید، این گزینه را انتخاب نکنید؛ تنها زمانی از این صندوقها استفاده کنید که تواناییِ رویارویی با از دست رفتن ارزش سرمایه خود را دارید.
2- صندوق های با رویکرد رشد (growth funds)
همانند صندوق های با رویکرد رشد بالا به دنبال دستیابی به بازدهیِ بالا هستند. تفاوت در اینجاست که در این صندوقها پورتفولیو از ترکیب سهام شرکتهای بزرگ، متوسط و کوچک تشکیل شده است. در پورتفولیوی این صندوقها، سرمایه گذاری در شرکتهای با ثبات، جا افتاده و دارای سهام مرغوب، در کنار سرمایه گذاری محدود در کسب و کارهای کوچک و جدید به طور همزمان در دستور کار قرار میگیرد. مدیر صندوق، سهام رو به رشدی را انتخاب میکند که در آن به جای پرداخت سود سهام، از رشد سودها استفاده میشود. در اینجا صحبت از تعهدی میان مدت تا بلند مدت است ولی با بررسی ارقام گذشته میتوان دریافت استفاده از صندوق هایی با رویکرد رشد در بلند مدت، تقریباً همیشه به سود شما خواهد بود. این صندوقها در طول سالها تقریباً بیثباتاند؛ بنابراین باید خطرپذیر و صبور باشید.
3- صندوق های سرمایه گذاری متوازن (balanced funds)
ترکیبی از صندوق های با رویکرد رشد و صندوق های درآمد ثابت که به آن صندوق های سرمایه گذاری متوازن (balanced funds) نیز گفته میشود، صندوق هایی هستند که در پی رسیدن به ترکیبی از اهداف هستند. این صندوقها به دنبال ارائه درآمد جاری به سرمایهگذاران و در عین حال ایجاد ظرفیت لازم برای رشد اصل سرمایه گذاری هستند. بعضی صندوقها سهام و اوراق قرضه میخرند تا از پورتفولیو درآمدی به دست بیاورند و در عین حال، از تورم عقب نمانند و با افزایش تورم، ارزش سرمایه خود را از دست ندهند.
4- صندوق با درآمد ثابت
مدیر این صندوق ها منابع مالی را روی تعدادی از اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند و این سرمایه گذاری موجب میشود درآمد کم ولی ثابتی به دست بیاید. سرمایه گذاران بازنشسته میتوانند از این نوع صندوقها استفاده کنند، زیرا سود منظمی دریافت خواهند کرد. مدیر صندوق دست به خرید اوراق قرضه، سپردههای ثابت شرکت و … میزند تا شما بتوانید درآمد ثابتی داشته باشید. البته با وجود اینکه استفاده از این صندوقها گزینهای با ثبات است، خالی از خطر هم نیست. با بالا یا پایین رفتن نرخهای بهره، قیمت سهام صندوق درآمد (به ویژه صندوق های اوراق قرضه) در جهت مخالف حرکت خواهد کرد. این مسئله موجب میشود نرخ بهره صندوق های درآمد، حساس باشد. حتی ممکن است بعضی صندوق های محافظهکارِ اوراق قرضه، در نتیجه تورم، نتوانند قدرت خرید سرمایه شما را حفظ کنند.
5- صندوق های سرمایه گذاری بازار پول (money market mutual fund)
مخصوص سرمایه گذاران محتاط است. هدف این صندوقها حفظ سرمایه است. کلمه «حفظ» نشان میدهد به دست آوردن سود، گزینه مدنظر نخواهد بود، حتی با وجود اینکه نرخهای بهره تعلق گرفته به صندوق های سرمایه گذاری مشترکِ بازار پول ممکن است بالاتر از نرخهای بهره سپردههای بانکی باشد. این صندوقها خطر بسیار اندکی به سرمایه گذاران تحمیل میکنند، ولی از قدرت خرید سرمایه گذاری اولیه شما نیز محافظت نخواهند کرد. وقتی پول شما با نرخ تورم همگام نباشد، پس از چند سال، تورم قدرت خرید را کاهش خواهد داد. البته به راحتی میتوان مبالغ سرمایه گذاری شده در این صندوقها را به پول نقد تبدیل کرد.
دیدگاهتان را بنویسید