ترازنامه چیست و چه اطلاعاتی دارد؟ (فرمول مورد استفاده برای ترازنامه)
معرفی ترازنامه:
ترازنامه قسمتی از صورتهای مالی است که داراییها، بدهیها و سهام شرکت را در یک مقطع زمانی مشخص گزارش میکند و مبنایی برای محاسبه نرخ بازده و ارزیابی ساختار سرمایه آن فراهم میکند. ترازنامه یک سند مهم برای سرمایه گذاران و تحلیل گران است. در واقع ترازنامه یک اظهار مالی است که تصویر دقیقی از آنچه که یک شرکت در اختیار دارد و باید بپردازد را نشان میدهد و همچنین مبلغ سرمایه گذاری شده توسط سهام داران را نشان میدهد. ترازنامه در کنار صورت های مالی مهم دیگر مانند صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد در انجام تحلیل بنیادی یا محاسبه نسبتهای مالی استفاده میشود.
فرمول مورد استفاده برای ترازنامه:
ترازنامه به معادله حسابداری زیر پایبند است. جاییکه داراییها یک طرف و بدهیها به علاوه حقوق صاحبان سهام از طرف دیگر، ساختار کلی ترازنامه را تشکیل میدهند:
دارایی = بدهی + حقوق صاحبان سهام
یک شرکت باید با وام گرفتن (بدهی) و یا گرفتن پول از سرمایه گذاران (انتشار سهام)، کلیه مواردی که در اختیار دارد (داراییها) را مدیریت کند. به عنوان مثال، اگر شرکتی وام پنج ساله 100 میلیونی از یک بانک دریافت کند، دارایی آن (به طور خاص حساب نقدی) 100 میلیون افزایش مییابد. بدهیهای آن (بطور خاص، حساب بدهی بلند مدت) نیز 100 میلیون افزایش مییابد و تعادل دو طرف را برقرار میکند. اگر شرکت 10 میلیارد از سرمایه گذاران بگیرد، داراییهای آن به همان میزان و حقوق صاحبان سهام آن نیز به مقدار 10 میلیارد افزایش مییابد. کلیه درآمدی که شرکت بیش از هزینههای خود ایجاد میکند به حساب سود سهام سهام داران خواهد رسید. این درآمدها در سمت داراییها نشان داده خواهد شد و به صورت نقدی، سرمایه گذاری ، موجودی یا برخی دارایی دیگر ظاهر میشود.
داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام، هر یک از چندین حساب کوچکتر تشکیل شده است که مشخصات مالی یک شرکت را تجزیه و تحلیل میکند. این حسابها از نظر محتوایی متفاوت هستند و همین شرایط بسته به ماهیت معاملات میتوانند پیامدهای متفاوتی داشته باشند. با این حال، به طور گسترده، چند مؤلفه مشترک وجود دارد که احتمالاً سرمایه گذاران با آن روبرو میشوند.
چه چیزی در ترازنامه وجود دارد؟
ترازنامه در واقع یک عکس فوری است که وضعیت مالی یک شرکت را در هر لحظه نشان میدهد. به خودی خود، نمیتواند عملکرد شرکت را طی یک دوره طولانی نشان دهد؛ به همین دلیل است که ترازنامه باید با دورههای قبل مقایسه شود. همچنین باید با مشاغل دیگر در همان صنعت مقایسه شود زیرا صنایع مختلف رویکردهای منحصر به فردی برای تأمین مالی دارند.
تعدادی از نسبتها را میتوان از ترازنامه بدست آورد و به سرمایه گذاران کمک کرد تا درک این موضوع را از نظر سالم و سودآور بودن یک شرکت به دست آورند. این نسبتها میتواند شامل نسبت بدهی به سهام به همراه بسیاری دیگر از نسبتها باشد. صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد نیز زمینههای ارزشمندی را برای ارزیابی امور مالی شرکت فراهم میکند.
داراییها
در بخش داراییها، حسابها از بالا به پایین به ترتیب قدرت نقدشوندگی فهرست میشوند؛ یعنی سهولت تبدیل آنها به پول نقد که میتوانند در یک سال یا کمتر به پول نقد تبدیل شوند و داراییهای غیرجاری یا بلندمدت که احتمالا بیشتر از یک سال طول خواهد کشید.
حسابهای داراییهای جاری به شرح زیر است:
وجه نقد متداولترین نوع داراییها هستند و میتواند شامل اسکناس و سپردههای کوتاه مدت و همچنین حسابهای ارز باشند. اوراق بهادار قابل فروش اوراق بهادار بدهی نیز جزئی از دارایی جاری است. حسابهای دریافتنی مربوط به وجهی است که مشتریان به شرکت بدهکار هستند، البته قسمتی از آن به عنوان هزینه مطالبات مشکوک الوصول منظور میشود؛ چون انتظار میرود که بخشی از آن محقق نشوند. موجودی کالایی که برای فروش مدنظر است نیز جزئی از داراییهای جاری است. پیش پرداخت ها نیز شامل آن میشود، چراکه هنوز به هزینه تبدیل نشده و تا زمان محقق شدن جزئی از دارایی است؛ مانند بیمه، قراردادهای تبلیغاتی یا اجاره.
داراییهای بلندمدت شامل موارد زیر است:
سرمایه گذاری های بلندمدت در اوراق بهادار و یا سپردههای بلندمدت بیش از یک سال اعتبار. داراییهای ثابت شامل زمین، ماشین آلات، تجهیزات، ساختمانها و سایر داراییهایی از این قبیل. داراییهای نامشهود شامل داراییهای غیر فیزیکی (اما هنوز هم با ارزش) مانند مالکیت معنوی سرقفلی هستند. به طور کلی، داراییهای نامشهود فقط در صورت تملک در ترازنامه فهرست میشوند.
بدهی
بدهیها پولی است که یک شرکت به اشخاص، بدهکار است. بدهیهای جاری آنهایی هستند که ظرف مدت یک سال باید پرداخت شوند که به ترتیب تاریخ موعد مقرر پرداخت ذکر شدهاند. بدهیهای بلندمدت، مبالغی که باید موعد پرداخت بیش از یک سال داشته باشند.
حسابهای بدهی جاری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تسهیلات بانکی
- بهره قابل پرداخت
- دستمزد قابل پرداخت
- پیشپرداخت مشتری
- سود سهام قابل پرداخت
- حق بیمه پرداختنی
- انواع حسابهای پرداختنی
بدهیهای بلندمدت میتواند شامل موارد زیر باشند:
- بهره و اصل اوراق قرضه صادر شده
- تعهدات صندوق بازنشستگی: پولی که یک شرکت ملزم به ثبت در حساب سنوات کارمندان خود است.
- بدهی معوق مالیاتی: مالیاتهایی که تعهد شدهاند اما در طول یکسال دیگر پرداخت نمیشود.
حقوق صاحبان سهام
در واقع به گرایش سهام داران و صاحبان اصلی شرکت، نسبت به داراییهای خالص شرکت حقوق صاحبان سهام (سرمایه) میگویند. حقوق صاحبان سهام منافع مالکین شرکت را در داراییهای شرکت که پس از کسر بدهیهای آن شرکت بدست آمده است، نشان میدهد.
در ترازنامه شرکت، حقوق صاحبان سهام در واقع منافع صاحبان اصلی موسسه را نمایان میکند. در علم حسابداری و مدیریت، حقوق صاحبان سهام، اهدافی چون تعیین سرمایه قانونی و ثبت شده، تعیین منابع سرمایه شرکت و تعیین سود سهامی که میتواند بین صاحبان سهام توزیع شود را نمایان میکند. در شرکتهای سهامی، حقوق صاحبان سهام مواردی مثل سهام سرمایه، سود و زیان انباشته، کسر سهام و اندوختههای شرکت را شامل میشود.
محدودیت های ترازنامه
ترازنامه اطلاعات ارزشمندی برای سرمایهگذاران و تحلیل گران است. با این حال، اشکالاتی نیز دارد.
از آنجا که ترازنامه فقط یک عکس در زمان معین است، فقط میتواند از تفاوت یک نقطه در همان زمان و یک نقطه واحد دیگر در زمان گذشته استفاده کند. از آنجا که این ایستایی یک نوع محدودیت به وجود میآورد، بسیاری از نسبتهای مالی به صورتهای دیگر مالی از قبیل صورت سود و زیان و صورت جریان گردش وجه نقد میپردازد.
سیستمهای حسابداری مختلف و روشهای استهلاک و نیز موجودی انبار ارقام درج شده در ترازنامه را تغییر میدهند. به همین دلیل ، مدیران توانایی بازی کردن با اعداد را برای مطلوب جلوه دادن عملکرد شرکت را خواهند داشت. بنابراین حسابرسان و استفاده کنندگان سعی میکنند از یادداشتهای همراه ترازنامه بهره ببرند.
دیدگاهتان را بنویسید