کدال چیست و چه کاربردی برای سرمایهگذاران دارد؟
مقدمه:
سرمایهگذاران برای تجزیه تحلیل سهام و بررسی آنها نیاز به یک منبع دارند تا دقیق باشد و بتوان به آن اطمینان کرد. به این منظور میتوانید از کدال اطلاعات شرکتها را استخراج کنید و با تجزیه و تحلیل آنها معامله کنید. ما در این مطلب قصد داریم به بررسی اینکه کدال چیست و چه کاربردی دارد، بپردازیم.
سامانه کدال چیست و چه کاربردی دارد؟
کلمه کدال codal مخفف لغات انگلیسی Comprehensive Database Of All Listed Companies به معنی سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران میباشد.
سایت کدال به آدرس codal.ir تحت نظارت سازمان بورس میباشد و به سامانه کدال بورس شناخته میشود و بر اساس ماده ۲ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران از سال ۸۶ فعالیت خود را به طور رسمی شروع کرد.
گزارشات کدال از طریق مراحل زیر بارگذاری و به دست سهامداران میرسد:
- در ابتدا آماده کردن گزارشات و سپس ثبت آنها به وسیله ناشران
- دریافت و پذیرش گزارشها به وسیله سامانه کدال
- ذخیره و بازیابی گزارشهایی که دریافت شده
- تجزیه تحلیل و نظارت بر گزارشها به وسیله کارشناسان سازمان
- در مرحله آخر انتشار اطلاعات به مردم
سهامداران برای سرمایهگذاری در شرکتها نیاز دارند اطلاعات مالی و شفافیت شرکتها را مورد ارزیابی قرار دهند و در مورد انتخاب سهام تصمیم بگیرند.
معرفی کتاب : چگونه سرمایه گذاری در سهام را شروع کنیم؟!
سهامداران با استفاده از سایت کدال میتوانند گزارشاتی از قبیل: افزایش سرمایه، اطلاعات صورتهای مالی از جمله ترازنامه و صورت سود و زیان، تصمیمهای مدیریتی به علاوه اطلاعیههای دعوت نامهها، تقسیم سود سهام، دستور کار مجامع و….. در کدال منتشر میگردد که برای سهامداران بسیار اهمیت دارد.
برای توضیح بیشتر قصد داریم به تعریف اجمالی از ترازنامه و صورت سود و زیان و افزایش سرمایه و دیگر اطلاعات با اهمیت بپردازیم.
ترازنامه:
ترازنامه گزارشی از داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام یک شرکت در یک زمان مشخص است و مبنایی برای محاسبهی نرخهای بازگشت و ارزیابی ساختار سرمایهای شرکت به شمار میرود. در واقع ترازنامه یک صورت مالی است که تصویری لحظهای از داراییها و دیون یک شرکت و میزان سرمایهگذاری سهامداران را به نمایش میگذارد .
فرمول ثابت ترازنامه به شرح زیر است که در آن داراییها در یک طرف معادله و حاصلِ جمع بدهیها و حقوق صاحبان سهام در طرف دیگر آن قرار دارد:
داراییها = بدهیها + حقوق صاحبان سهام
همانطور که در فرمول بالا مشخص است و همچنین بر پایهی بدیهیات، یک شرکت باید برای پرداخت تمام چیزهایی که خواهان مالکیت آنهاست (داراییها) یا باید پول قرض کند(بدهیها) یا باید آن را از سرمایهگذاران بگیرد(حقوق صاحبان سهام).
مثلا اگر یک شرکت از بانک وامی ۵ ساله به مبلغ ۴ میلیون تومان بگیرد، دارایی آن شرکت -به ویژه از نظر نقدی- ۴ میلیون تومان افزایش پیدا خواهد کرد؛ بدهیهای شرکت نیز – به ویژه از نظر حساب بدهیهای بلندمدت- به میزان ۴ میلیون تومان بالا خواهد رفت و در این صورت دو طرف معادله به تعادل کشیده میشود. اگر شرکت ۸ میلیون تومان از سرمایهگذاران دریافت کند، داراییهای آن و همینطور حقوق صاحبان سهام به همین میزان افزایش پیدا خواهد کرد. همهی عایدی مازاد شرکت از بدهیها به حساب حقوق ذینفعان خواهد رفت که همین موضوع نشان دهندهی خالص داراییهای صاحبان است. این عایدیها در طرف داراییها به تعادل کشیده خواهد شد و به صورت وجه نقد، سرمایهگذاری، موجودی یا سایر داراییها خود را نشان میدهد.
اقلام ترازنامه عبارتند از:
- دارایی ها: (وجوه نقد، حسابهای دریافتنی، سرمایه گذاری ها، موجودی مواد و کالا، زمین و ساختمان و تجهیزات و…)
- بدهی ها: (حساب های پرداختنی، اسناد پرداختنی، پیش دریافتها، حقوق و مالیات پرداختنی)
- حقوق صاحبان سهام: (سرمایه پرداخت شده، صرف سهام، سود انباشته)
سهامداران با استفاده از این اطلاعات وضعیت شرکت را تجزیه و تحلیل میکنند و در صورت مطلوب بودن وضعیت شرکت سهام آن را خرید میکنند.
صورت سود و زیان:
صورت درآمد و هزینه که به صورت سود و زیان (Income Statementt) نیز معروف است؛ میزان درآمدها، هزینهها، و همچنین سود یا زیان انتهای دوره را که حاصل فعالیتهای عملیاتی و غیرعملیاتی هستند را گزارش میکند.
صورت سود و زیان، به خوبی بیانگر میزان سود یک شرکت در پایان سال مالی است و شرکتها موظفند در پایان سال مالی، صورت و زیان خود را منتشر و از این طریق، میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند. در صورت سود و زیان، مواردی مانند میزان فروش شرکتها، میزان هزینههای آنها و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت قابلمشاهده است.
چند نوع سود داریم؟
منظور از عملکرد مالی، فعالیتهایی است که به نوعی باعث تغییر در دارایی، بدهیها و سرمایه گردد. همچنین صورت سود و زیان دارای 3 نوع سود است:
الف) سود ناخالص
سود ناخالص از کسر میزان فروش کالا از هزینه تمامشده کالا به دست میآید و معادله آن به شکل زیر است:
{سود ناخالص = هزینه تمامشده کالا – میزان فروش کالا}
ب) سود عملیاتی
سود عملیاتی یا سود قبل از کسر مالیات از کسر سود ناخالص از هزینههای عملیاتی و هزینههای استهلاک ساختمان و اثاثیه به دست میآید؛ معادله آن به صورت زیر است.
{سود عملیات= هزینه استهلاک – هزینههای عملیاتی – سود ناخالص}
ج) سود خالص
سود خالص از کسر مالیات از درآمدهای غیرعملیاتی(مواردی نظیر سود بانکی) بعلاوه هزینههای غیرعملیاتی کسر از سود عملیاتی به دست میآید.
{سود خالص = مالیات – درآمدهای غیرعملیاتی + هزینههای غیرعملیاتی – سود عملیاتی}
مهمترین بخش صورت سود و زیان قسمت پایانی آن یعنی سود یا زیان ویژه است که نتیجه فعالیت یک شرکت را نشان میدهد و با مطالعه آن میتوان فهمید که نتایج فعالیت کسب و کار سودآور بوده یا زیان ده.
اما اقلام صورت سود و زیان:
1- درآمد یا میزان فروش
درآمد فروش بیانگر عایدی شرکت از فروش محصول یا خدمات است که در قسمت بالای صورت نوشته میشود.
2- بهای تمامشده کالای فروش رفته یا هزینههای فروش
هزینههای فروش نشاندهنده هزینه کالاهای فروختهشده و یا خدمات ارائهشده در طول دوره حسابداری است.
3- هزینههای اداری و توزیع و فروش
4- هزینههای مالی
هزینههای مالی معمولاً از بهره وامهای دریافتی و بهره اوراق قرضه تشکیل میشوند.
5- مالیات بر درآمد
هزینه مالیات بر درآمد شناساییشده در طول دوره به طور کلی از سه عنصر زیر تشکیل شده است:
مالیات برآوردی دوره فعلی، مالیات دوره قبل، هزینه مالیات معوق
جمع بندی صورت سود و زیان و ترازنامه:
این دو صورت مالی همراه با صورت جریان نقدی در دوره های 3 ماهه،6 ماهه، 9 ماهه، و12 ماهه باید تهیه شوند و به سهامداران از طریق سامانه کدال اعلام گردد.
افزایش سرمایه:
سرمایه رقمی است که در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسیده است. شرکتها با طی کردن یکسری مراحل قانونی میتوانند رقم سرمایه ثبت شده خود نزد اداره ثبت شرکتها را افزایش دهند که به این فرآیند افرایش سرمایه گفته میشود.
این افزایش سرمایه میتواند از روشهای مختلفی مانند:
1- طرحهای توسعه شرکتها
2- تجدید ارزیابی در داراییهای شرکت
3- آورده نقدی
4- سودهای انباشته شرکت
مراحل افزایش سرمایه شرکتها:
برای اینکه افزایش سرمایه یک شرکت در اداره ثبت شرکتها ثبت شود، نیاز به طی کردن مراحل زیر است:
ابتدا هیئت مدیره شرکت افزایش سرمایه را پیشنهاد میدهد و تصویب میکند.
بعد حسابرس با توجه به مفروضات ذکر شده افزایش سرمایه را بررسی میکند و در صورت عدم وجود ایراد آن را تایید میکند. در این مرحله حسابرس میتواند تمام یا قسمتی از افزایش سرمایه را تایید کند.
مرحله بعد شرکت مدارک و مستندات افزایش سرمایه خود را برای اداره ثبت شرکتها و سازمان بورس ارسال میکند. مرحله بعد تاییدیه سازمان بورس است. سازمان بورس با توجه به مستندات ارسالی بخشی یا همه افزایش سرمایه اعلام شده را تایید میکند. پس از آن اطلاعیه صدور مجوز افزایش سرمایه روی سایت کدال منتشر میشود که نشان میدهد سازمان بورس با آن موافقت کرده است.
بعد از آن تاریخی برای مجمع فوقالعاده شرکت مشخص میشود تا در مورد میزان افزایش سرمایه و قیمت جدید هر سهم تصمیمگیری کنند. اگر میخواهید در افزایش سرمایه شرکت کنید باید حتما قبل از تاریخ مجمع سهامدار شرکت باشید. (حتی اگر یک روز قبل از مجمع سهام شرکت را خریداری کنید باز هم افزایش سرمایه به شما تعلق میگیرد.)
بعد از آن یک آگهی دعوت به مجمع عمومی فوقالعاده روی سایت کدال درج میشود که در آن، شرکت تمامی سهامدارانش را برای تصمیمگیری در خصوص افزایش سرمایه دعوت کرده که در آن آدرس و زمانی که میخواهد مجمع برگزار شود نوشته شده است.
پس از آن، تصمیمات مجمع عمومی فوقالعاده بر روی سایت کدال درج میشود که در آن مبلغ افزایش سرمایه و درصد افزایش سرمایه به طور قطعی اعلام میشود و افزایش سرمایه شرکت در اداره ثبت شرکتها ثبت میشود.
گزارش اطلاعات با اهمیت گروه الف:
از بهمن سال ۹۶ سازمان بورس مصوب کرد تا شرکتها اطلاعات مهم و تاثیرگذار بر سود هر سهم خود را در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه الف منتشر کنند و در آن گزارش تغییرات سود هر سهم را گزارش نمایند.
گزارش اطلاعات با اهمیت گروه ب:
اطلاعات با اهمیت دیگری که بطور مستقیم باعث تغییر سود هر سهم نمیگردد اما جزء اطلاعاتی میباشد که سهامداران باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه ب منتشر میشود.
گزارش فعالیت هیئت مدیره:
زمانی که شرکتها گزارش اطلاعات و صورتهای مالی ۱۲ ماهه خود را منتشر مینمایند به منظور برگزاری مجمع عمومی عادی مجبور هستند تا گزارشهای حسابرسی شده آن را در سامانه کدال منتشر نمایند.
بعد از انتشار این گزارشها، اعضای هیئتمدیره شرکت با توجه به رویدادهای سال گذشته و وضعیت آینده، گزارشهای مهمی از وضعیت و جایگاه شرکت در زمان حال حاضر و آینده شرکت منتشر مینمایند.
همه این اطلاعات در قالب گزارش فعالیت هیئتمدیره در سامانه کدال منتشر خواهد شد و سهامداران و تحلیل گران هم از این راه اطلاعات مهمی را به دست میآورند.
دیدگاهتان را بنویسید