حد ضرر در بورس و سرمایه گذاری چیست و چه کاربردی دارد؟
مقدمه:
در دنیای امروز هیچ سهامداری از بورس ضرر نمیکند؛ مگر خودش بخواهد! در واقع تمام سرمایه گذاری ها با گذشت زمان سودآور خواهند بود، چرا که ضرر تنها زمانی محقق میشود که سهامداری اقدام به فروش سهام خود در وضعیت ضرر بزند و گرنه قرار گرفتن قیمت سهام در موقعیتی پایینتر از قیمت خرید سهامدار، به منزله ضرر نیست. در واقع فروش سهام توسط سهام داران سود و ضرر را برای سرمایه آنها محقق میکند. در این مقاله قصد داریم به اینکه حد ضرر در سرمایه گذاری ، بورس و بازار سرمایه چیست و چه کاربردی دارد بپردازیم.
در واقع به دنبال آن هستیم که در صورتیکه به هر دلیلی در انتخاب سهام و یا زمان خرید اشتباه کردیم، چگونه زیان خودمان را به حداقل برسانیم. چگونه حد ضرر برای معاملات خود مشخص کنیم؟ این مباحث بر اساس سالها تجربه و مطالعه در بورس بدست آمده است و شامل اصول سادهای است که اجرای آنها میتواند در بلند مدت تضمین سودآوری شما در بورس باشد.
با ما همراه باشید…
فروش سهام برای جلوگیری از زیانهای بیشتر:
تقریباً تمام سرمایه گذاران سهام بازار سرمایه باید انتظار تجربه زیان را داشته باشند؛ اما سرمایه گذاران موفق کسانی هستند که زیانهای خود را حداقل میکنند. موفقیت در بورس همان قدر که به انتخاب دقیق سهام برنده بستگی دارد، به محدود نمودن زیانها نیز مرتبط میباشد. یک استراتژی معاملاتی (سرمایه گذاری) مشخص و صریح میتواند شما را از زیانهای سنگین حفظ کند.
یکی از برتریهای معامله گران موفق نسبت به معامله گران ناموفق در نحوه برخورد آنها با شرایط نامطلوب بازار است. هنگامی که قیمت برخلاف جهت پیشبینی ما حرکت میکند، اگر به موقع از بازار خارج شویم از گسترش زیان جلوگیری کردهایم.
دوره غیر حضوری استراتژی های معاملاتی برتر
حد ضرر در بورس و بازار سرمایه چیست؟
نقطهای است که در صورت رسیدن قیمت سهم به آن نقطه، معامله بدون هیچگونه شک و تردید و چون و چرا خارج میشود. گاهی ممکن است بعد از رسیدن قیمت سهم به Stop Loss و خارج شدن از معامله، بلافاصله روند قیمتی سهم تغییر کند. معامله گر آماتور از اینکه برای معامله خود حد زیان تعیین کرده ابراز پشیمانی میکند و احتمالا در آینده چنین کاری نخواهد کرد، اما معامله گر منطقی و با تجربه به بررسی علت و ضعف استراتژی معاملاتی خود در تعیین نقطه ورود و خروج مناسب میپردازد. او سعی بر این میکند که به مرور خطای خود را در تعیین حد ضرر کاهش دهد. بنابراین معامله گر منطقی به مرور یک استراتژی تدوین میکند که در شرایط مختلف بازار سود دهی را برای خود تضمین میکند.
اهمیت گذاشتن حد ضرر در معاملات:
بازاری که شما روی آن کنترل و قدرتی ندارید، تنها ابزار زرهی شما برای زنده ماندن حد ضرر است.
در جنگ اولین وظیفه یک سرباز زنده ماندن است؛ سرباز مرده به چه دردی میخورد. تریدرهای زیادی را میشناسم که در این بازار موفق عمل کردهاند، ولی کسانی را نیز سراغ دارم که از شدت ضرر حتی زندگی خانوادگی آنها نیز متلاشی شده است.
شما قصد دارید زود ثروتمند شوید ولی راه نزدیک نیست. با ضرر آشتی کنید، من بارها به خود و دیگران گفتهام به فرض شما ۲۰ درصد سرمایه خود را از دست دادهاید؛ چرا قید مابقی سرمایه را نیز میزنید و به خیال واهی بازار برمیگردید و ۸۰ درصد مابقی را هم از دست میدهید. از این به بعد به خود قول دهید که قبل از ورود به معامله این سوال مهم را از خود بپرسید: حد ضرر من کجاست؟
تعیین درست حد ضرر خود یک علم است که بعدها به آن اشاره خواهم کرد ولی این را کوتاه مد نظر داشته باشید که چند ریال یا چند درصد بالاتر یا پایینتر از قیمت فعلی حدضرر نیست و آماتورترین روش تعیین حد ضرر است.
گسترش دادن حد ضرر:
یکی از بزرگترین اشتباهات در فروش سهم، تغییر حد زیان بدون دلیل فنی و منطقی است. بدین ترتیب که با نزدیک شدن قیمت سهم به حد زیان، معامله گر اقدام به گسترش یا حذف حد زیان میکند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان میماند. در این حالت سهم همچنان در حال کاهش است ولی معامله گر با امید دادن به خود، از فروش خودداری میکند. این عمل پدیده “ازدواج با سهم” نامیده میشود. این عمل یکی از خطرناک ترین اعمالی است که تریدر میتواند انجام دهد.
چرا در معاملات حد ضرر نمیگذاریم؟
یکی از مشکلات و چالشهای هر معامله گر دست و پنجه نرم کردن با چهار سوال اصلی است:
۱. جهت روند به کدام سو است؟
۲. با چه حجمی وارد شوم؟
۳. حد سودم کجاست؟
۴. حد ضررم کجاست؟
بحث بسیار مهم و ضروری در این چهار سوال بالا، مقوله حد ضرر است؛ چرا که اگر شما با حجم کمی وارد شوید باز اگر حدضرر نداشته باشید سرمایه شما در معرض نابودی است؛ در اصل شما با نگذاشتن حدضرر، این اجازه را به مارکت میدهید که سرمایه شما را در صورت صلاح دیدش به صفر برساند.
شما در اصل با نگذاشتن حد ضرر دارید عملا فریاد میزنید که من یک تریدر ترسو هستم، من از ضرر میترسم و من تحمل دیدن ضرر در حساب خود را ندارم؛ پس این قدر صبر میکنم تا بازار برگردد ولی زهی خیال باطل، بازار پرشتابتر به حرکت خود در جهت مخالف خواسته شما پیش میرود، گویی انگار کسی آن سوی چارت شما نشسته و قیمتها را در جهت گریه کردن شما جابهجا میکند.
عوامل موثر در تعیین حد ضرر معاملات:
۱. مقدار سرمایه
۲. مقدار ریسک
۳. تاریخچه نوسانات قیمت
۴. دید سرمایه گذاری (کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت)
بایدها و نبایدها در تعیین حد ضرر در بازار سرمایه و بورس:
۱. اگر حد ضرر را در فاصله کمی از قیمت خرید قرار دهید، در معاملات کوتاه مدت ممکن است به دلیل نوسان زیاد قیمت، خروج زود هنگامی از بازار داشته باشید. (سهم خیلی زود فروخته شود)
۲. اگر حد ضرر را در فاصله زیادی از قیمت خرید قرار دهید، ممکن است باعث زیان بیشتر شما شود. (سهم خیلی دیر فروخته شود)
۳. همیشه به حد ضرر تعیین شده وفادار مانده و به آن عمل کنید.
اگر پس از عمل کردن به حدضرر و خروج از یک سهم خاص، رشد سهم شروع شد؛ نیازی نیست خودتان را سرزنش کنید و از آن به بعد در تعیین حدضرر دقت و مطالعه بیشتری انجام دهید.
۴. وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت پیدا کرد، حدضرر را روی مقاومت شکسته شده که حالا به عنوان حمایت عمل میکند قرار دهید.
۵. حد ضرر را در خریدهای میان مدت و بلند مدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید. (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایینتر از قیمت خرید)
دوره غیر حضوری نگاه معامله گران موفق (روانشناسی معامله گری)
نحوه تعیین حد ضرر در بورس و بازار سرمایه:
۱. تعیین حد ضرر ثابت
در روش تعیین حدضرر ثابت، معامله گر مقدار مشخصی را به عنوان حدضرر در نظر میگیرد و زمانی که قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش میکند.
در این روش میتوان حد ضرر را به دو صورت محاسبه کرد:
بر اساس یک مقدار ثابت عددی:
در روش مقدار ثابت عددی، معاملهگر عدد ثابتی را به عنوان حد ضرر تعیین میکند.
به عنوان مثال حد ضرر ۵۰ تومانی را برای خرید خود در نظر میگیرد و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۵۰ تومان نسبت به قیمت خرید کاهش یافت، اقدام به فروش میکند.
بر اساس یک مقدار ثابت درصدی:
در این روش معامله گر درصد ثابتی از قیمت خرید را ملاک محاسبه حد ضرر قرار می دهد و زمانی که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده پایینتر رفت، از معامله خارج میشود.
به عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ تومان خریداری کرده باشیم و حدضرر را ۱۰ درصد در نظر گرفته باشیم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید از معامله خارج شویم.
۲. تعیین حد ضرر تکنیکال
در روشهای تعیین حد ضرر به شیوه تکنیکال، برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده میشود.
* روش پارابولیک سار (Parabolic SAR)
در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده میشود.
* میانگین متحرک (Moving Average)
در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان می دهد، استفاده می شود.
۳. تعیین حد ضرر اتوماتیک:
در این روش همزمان با افزایش قیمت، حد ضرر ما هم با همان نسبتی که تعیین کردیم افزایش مییابد که این روش مزایا و معایبی هم دارد.
از کدام روش استفاده کنیم؟
به طور کلی میتوان گفت که هیچ قاعده و قانون یکسان و ثابتی برای تعیین حدضرر وجود ندارد.
تعیین حد ضرر مسئلهای است که کاملا به سبک سرمایه گذاری شما و میزان ریسک پذیری شما بستگی دارد. تعیین حدضرر از سوی معامله گران در برخی موارد حتی از خود معاملات هم اهمیت بیشتری پیدا میکند و عدم تعیین حدضرر به معنی نداشتن برنامه و عدم مدیریت سرمایه است.
همین مسئله میتواند منجر به زیانهای هنگفت و از دست رفتن سرمایه شما شود.
زمانیکه برای معاملهای حد ضرر تعیین کردید و با فعال شدن آن از معامله خارج شدید، در صورتیکه قیمت سهام رو به افزایش رفت، از قرار دادن حدضرر پشیمان نشوید؛ اما اگر تعداد زیادی از حد ضررهای شما فعال میشود و قیمت سهام رو به افزایش میرود، به این معنی است که باید در سیستم معاملاتی و استراتژی خود بازبینی نمایید.
نکته بسیار مهم این است که همیشه به حدضرر تعیین شده پایبند باشیم و در صورت لزوم و در موارد خاص در آن بازبینی داشته باشیم. تعیین نقطه توقف یا حدضرر نیاز به کمی تجربه و داشتن اطلاعات کافی از تحلیل تکنیکال دارد. با استفاده از نکات کلیدی مطرح شده در این مقاله میتوانید در تعیین حد ضرر هوشمندانهتر عمل کنید.
دیدگاهتان را بنویسید