از زمانهای گذشته مردم یک جامعه نیازمند معامله با یکدیگر بودهاند؛ این معاملات بین طرفین به صورت گستردهتر شکل گرفته و بازار را تشکیل میدهد؛ به محل یا مکانی که عدهای به عنوان فروشنده محصول کالای خود را عرضه میکنند و در قبال آن، پول یا کالایی دریافت میکنند، بازار می گویند. بورس همانند دیگر بازار ها است که از 3 رکن دارایی، فروشنده و خریدار تشکیل شده است، با این تفاوت که مکان ثابت و مشخصی ندارد. بیشتر در قالب شبکه اینترنتی انجام میشود و اینکه دارایی مورد معامله شامل سهام، اوراق مشارکت و … میباشد. در بورس برخلاف دیگر بازارها دارایی مورد معامله جنبه فیزیکی ندارد و جنبه مالی دارد؛ پس این سوال برای افراد پیش میآید که آیا سرمایه گذاری در چنین بازاری خوب است یا خیر؟ (برای فعالیت در بورس و کسب بازدهی از این بازار باید با آموزش وارد آن شد و با تحلیل و دیدگاه ها و چشم انداز های شرکتها دست به خرید سهام زد.)
در بازار بورس اوراق بهادار سهام شرکتها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت، خرید و فروش میشوند و بیشتر سرمایه گذاران بازار بورس، در این بخش از بورس فعال هستند. در حقیقت هر وقت حرف از بورس و بازار سهام میشود، منظور همین بورس اوراق بهادار است. سالها از فعالیت شرکت بورس اوراق بهادار تهران میگذرد، یعنی از اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۵ که قانون تاسیس بورس اوراق بهادار به تصویب رسید و به نوعی، پیشکسوت انواع دیگر بورس در کشور محسوب میشود.
شرکت بورس انرژی (سهامی عام) بر اساس قانون بازار اوراق بهادار ایران در سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی تاسیس و در سال ۱۳۹۱ در اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری به ثبت رسید. فعالیتهای عملیاتی بورس انرژی در زمینه انجام معاملات نقدی، قرارداد سلف موازی استاندارد، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به منظور مرتفع سازی نیازهایی چون خرید و فروش منابع انرژی، تامین مالی برای تولیدکنندگان و تامین منابع انرژی برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان، از همان سال تصویب آغاز به فعالیت نمود.
بورس کالا بازاری است سازمان یافته که در آن بطور منظم کالاهای معین با روشهایی از قبل تعریف شده مورد معامله قرار میگیرند. در این بازار تعداد زیادی عرضه کننده و خریدار از طریق کارگزاران اقدام به معامله میکنند. در حال حاضر بورس کالا در ایران در چند حوزه فعالیت دارد که البته در حال گسترش در سایر حوزهها نیز میباشد. این حوزهها تحت عنوان رینگهای فلزات، پتروشیمی و معاملات مشتقه که فعلا منحصر به معاملات آتی سکه طلا است نامگذاری شدهاند.
سهام شرکتهایی که نتوانستهاند به بازار بورس اوراق بهادار راه پیدا کنند، در فرابورس معامله میشوند. در واقع قوانین ثبت یک شرکت در فرابورس سادهتر از بورس است. در کشورهای دیگر بازار فرابورس برای خرید و فروش سهام شرکتهایی است که شفافیت کافی ندارند یا سودآوری آنها به مراتب کمتر از بازار بورس است. در ایران، فرابورس از پاییز سال 1388 وارد میدان شد. مهمترین وظیفه فرابورس، سازماندهی شرکتهایی است که میخواهند وارد بازار سرمایه شوند، اما هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.
آموزش بورس: تحلیل بورس
بورس یکی از بازارهای مالی کشور می باشد، برای فعالیت در بورس و کسب بازدهی از این بازار باید با آموزش وارد بازار شد و با تحلیل و دیدگاه ها و چشم اندازهای شرکت ها دست به خرید سهام این شرکت ها زد.
برای تحلیل سهام های شرکت های موجود در بورس از دو روش تحلیل بنیادی و تکنیکال استفاده می کنند:
تجزیه و تحلیل بنیادی مبتنی بر این فرض است که اوراق بهادار (و بازار به عنوان کل) دارای ارزشی ذاتی است که به وسیله سرمایه گذاران قابل برآورد است.
در تحلیل بنیادی برآورد ارزش ذاتی سهام از طریق ارزیابی متغیرهای بنیادی انجام میشود.
اگر ارزش بازار کمتر از ارزش ذاتی باشد، زمان برای خرید مناسب است و اگر ارزش بازار بیشتر از ارزش ذاتی باشد زمان برای فروش مناسب است.
تجزیه تحلیل تکنیکال یکی از روشهای سنتی انتخاب سهام عادی و کاملاً متمایز از روش بنیادی است.
برخلاف روش بنیادی که بر دادههایی از قبیل سود سهام، فروش، نرخهای رشد و یا قوانین و مقررات دولتی مبتنی است، روش تجزیه و تحلیل تکنیکی مبتنی بر دادههای منتشر شده بازار است. دادههای بازار (market data) شامل قیمت سهام یا سطح شاخص بازار، حجم (تعداد سهام معامله شده) و شاخصهای تکنیکی است. تحلیل تکنیکال (فنی) تغییر و حرکت قیمت اوراق بهادار را مدنظر دارد و از این دادهها برای پیشبینی تغییرات و حرکت آینده قیمت آن استفاده میکند.
خرید و فروش سهام در بورس به چه شکل انجام میشود؟
خرید و فروش سهام در بورس به وسیله کارگزاری بورس و از طریق سیستم رایانهای انجام میشود. به این ترتیب که سهام داران از طریق سایت کارگزاری های بورس سفارشهای خرید و فروش را وارد سیستم معاملات میکنند. معاملات در سیستم بر اساس روش حراج دوطرفه انجام میشود.
برای خرید سهام حداقل باید ۵۰۵ هزار تومان در حساب خودتان نزد کارگزاری داشته باشید. اما هیچ سقفی برای سرمایه گذاری در بورس وجود ندارد و هر چقدر که بخواهید میتوانید در بورس سرمایه گذاری کنید.
اما اگر میخواهید فقط عرضه اولیه بخرید، با ۲۰ هزار تومان هم میتوانید وارد بورس شوید.
برای ورود به بورس و دریافت کد بورسی ابتدا باید در سامانه سجام ثبت نام کنید (آموزش ثبت نام در سامانه سجام) و سپس با ثبت نام در یک کارگزاری (آموزش ثبت نام غیرحضوری در کارگزاری آتی ساز بازار) میتوانید به معامله سهام بپردازید، همچنین برای اطلاع یافتن از آخرین وضعیت سهام شرکت ها میتوانید از سایت tsetmc استفاده کنید.