سهام شناور آزاد چیست؟
مقدمه
سهام شناور آزاد بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن سهام، آماده عرضه و فروش آن میباشند و تصمیمی مبنی بر حفظ آن قسمت از سهام و مشارکت در مدیریت شرکت ندارند و به احتمال خیلی زیاد، در آیندهای نزدیک قابل معامله هم باشد.
ما در این مطلب قصد داریم به بررسی اینکه سهام شناور آزاد چیست؟ چگونه محاسبه میشود؟ بهترین میزان آن چند درصد است؟ و … بپردازیم.
به صورت کلی، سهام هر شرکت در بازار سرمایه، دو دسته سهامدار دارد؛ دسته اول سهامداران عمده یا راهبردی هستند که برای دورهای بلند مدت روی شرکت سرمایه گذاری کردهاند. این افراد، شامل کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی میشوند که مالک بیش از پنج درصد از سهام آن شرکت هستند. دسته دوم، سایر سرمایه گذاران (اعم از کدهای حقیقی و حقوقی) هستند که به دلایل مختلف، بخشی از سهام قابل معامله شرکت در بازار را خریداری کردهاند. بهتر است برای درک بیشتر شناوری سهم، به سایت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) مراجعه کرده و بعد از ورود، یک نماد را جستجو کنید.
سهام شناور آزاد چیست؟
سهام شناور آزاد با معادل انگلیسی Free Float بخشی از سهام یک شرکت که دارندگان آن سهام، آماده عرضه و فروش آن میباشند و تصمیمی مبنی بر حفظ آن قسمت از سهام و مشارکت در مدیریت شرکت ندارند و به احتمال خیلی زیاد، در آیندهای نزدیک، قابل معامله هم باشد.
در تعداد زیادی از بورسهای سراسر جهان شرکتهایی که سهام آزاد شناورشان کمتر از ۲۵ درصد باشد، از لیست شرکتهای بورسی حذف خواهند شد. به این دلیل که اگر مالکان آن شرکت تصمیم ندارند حداقل ۲۵ درصد سهام شرکت را در بین افراد توزیع کنند و فقط میخواهند سهام را برای خودشان نگه دارند، دیگر دلیلی برای وجود آنها در بازار بورس نیست.
اگر از دید دیگر آن را بررسی نماییم، در صورتی که سهام شناور آزاد شرکتی بیشتر باشد، امکان نقدشوندگی آن بیشتر می باشد و همچنین نوسان قیمت آن کمتر میشود؛ اما شرکتهای کوچک، سهم شناور آزاد آنها کم میباشد و خیلی ساده قیمتشان دستکاری میشود. اگر سهام شناور آزاد کم باشد با سرمایه کم میتوان قیمت آن را در دست گرفت و افزایش یا کاهش کاذب در آن ایجاد کرد و با شایعات سهامداران آن را فریب داد یا افراد را ترغیب به خرید آن کرد. در شرکتهایی با سهام شناوری بالا بهراحتی نمیتوان معاملات سهام را تحت تاثیر قرارداد. در چنین شرکتهایی حجم بالای معاملات و سهامدارانش مانع از نوسانات زیاد سهم میشود.
هرچه شرکت شناوری بالاتری داشته باشد، افزایش قیمت آن به سرمایه بیشتری نیاز دارد. مثلا اگر دو شرکت با شناوری ۵۰ درصد و ۲ درصدی را با هم مقایسه کنیم، شرکت اول برای تغییر قیمت به سرمایه بیشتری نیاز دارد. اما شرکت دوم با سرمایه کمی صف خرید میشود و رشد قیمتی پیدا میکند. به زبان ساده، زمانی که تعداد بیشتری از سهامداران، آماده عرضه باشند رشد قیمت با تاخیر همراه خواهد بود. در هنگام عرضه و تشکیل صف فروش نیز شرکت با شناوری بالا، چون عرضه کنندگان بالقوه بیشتری دارد سریعتر صف فروش میشود. درصد سهام شناور آزاد بهعنوان عامل اثرگذار بر افزایش نقد شوندگی، عمق و کارایی بازار مطرح میشود. اگر به تازگی با بازار سهام آشنا شدهاید، بهتر است سهامی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید که شناوری متعادل داشته باشد. برای به دست آوردن شناوری متعادل، کافی است میانگین سهام شناور شرکتهای بازار را محاسبه کنیم و هر چه شناوری سهم مورد نظرمان به این میانگین نزدیکتر باشد، شناوری متعادلتری دارد. سهمهای کوچکی که سهام شناور آزاد کمی دارند، بهترین سهم برای سفته بازها محسوب میشوند تا بهراحتی و با سرمایه کم، روی آنها اثر بگذارند.
توجه فرمایید که میزان سهام شناور آزاد شرکتهای بورسی، به دست سازمان بورس تعیین میشود و در سایت مدیریت فناوری بورس تهران در قسمت مربوط به هر نماد درج میشود.
نمونه ای از درصد سهام شناور یک شرکت بورسی:
با توجه به این نماد سهام شناور این سهم 10%از کل سهام میباشد که 5،550،000،000 عدد سهم می شود.
سهام شناور آزاد چگونه محاسبه میشود؟
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران را بررسی نمایید و سهامداران راهبردی را معین کنید.
اما سهامداران راهبردی چه کسانی هستند؟ سهامدار راهبردی، سهامدارانی میباشند که در مدت کوتاه، تصمیم به واگذاری سهام خود ندارند و معمولاً تصمیم دارند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ نمایند.
به طور مثال: فکر کنید ۸۰ درصد سهام شرکت x در اختیار شرکت y است و شرکت y تصمیم به فروش سهام خود در کوتاه مدت ندارد و فقط هدف آن مدیریت شرکت x میباشد (سهامدار راهبردی). در نهایت شرکت x تنها ۲۰ درصد سهام شناور آزاد دارد.
به بیان سادهتر روش محاسبه سهام شناور آزاد اینگونه است که سهام سهامداران راهبردی از همه سهام شرکت کاسته میشود و باقی مانده، سهام شناور میباشد.
یک مثال واقعی تعیین «سهام شناور آزاد»:
حال با یک مثال عددی «سهام شناور آزاد» یک شرکت را به صورت واقعی مشخص میکنیم.
در نظر بگیرد که ترکیب سهامداران شرکت «بتا» به صورت زیر است.
سرمایه گذار «الف» : (سهامدار حقیقی) ۴۰ درصد
سرمایه گذار «ب» : (سهامدار حقیقی) ۲۰ درصد
سرمایه گذار «ج» : (شخص حقوقی) ۱۰ درصد
سایر سهامداران: (سهامداران جزء ۱۰۰۰ نفر) ۳۰ درصد
کل سهامداران : ۱۰۰ درصد
به طور واضح و بر اساس ترکیب سهامداران شرکت «بتا»، میزان «سهام شناور آزاد» این شرکت ۳۰ درصد است.
بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است؟
کمترین میزان سهام شناور آزاد شرکتها ۵ درصد میباشد؛ اما از نظر حداکثر سهام آزاد باید به اطلاعتان برسانم که حداکثری وجود ندارد. به این دلیل که یک سهامدار عمده قادر خواهد بود همه سهام خود را با رعایت شرایط و ضوابط خاص در قالب عرضه خرد در بازار بفروشد و بر همین اساس مقدار سهام شناور سهام شرکت را افزایش دهد.
بر اساس گزارشها، درصد میانگین سهام شناور در حدود ۲۱ درصد برای شرکتهای بورسی و فرابورسی میباشد و هر چقدر این درصد به میانگین سهام شناور نزدیکتر باشد، متعادلتر است.
آیا میزان سهام شناور ثابت میماند؟
همانطور که پیشتر گفته شد، سهام شناور قابلیت نقدشوندگی بالایی دارد. میزان این سهام شناور، ثابت نیست. چون ممکن است سهامداران اصلی شرکت در هنگام رشد قیمت سهم، آن را در بازار بفروشند و به همین علت میزان سهام شناور خود را در بازار کاهش دهند. اگر خریدار خرد نیز تصمیم بگیرد با یک یا چند کد سهامداری، سهام را با حجم عمده خریداری کند، شناوری سهم کاهش مییابد. شرکتهای بورسی و فرابورسی در دورههای سه ماهه، درصد سهام شناور خود را روی سامانه کدال منتشر میکنند.
شاخص شناور آزاد چیست؟
در شاخص شناور آزاد، هر کدام از سهمها طبق سهام شناوری که دارد روی شاخص بورس اثر میگذارد. شاخص شناور به این دلیل با اهمیت است که که میزان تاثیرگذاری هر سهم، طبق میزان اثرگذاری سهام قابل معامله شرکت در بازار سهام محاسبه میگردد.
شناوری چه اثری بر حباب قیمتی دارد؟
در پاسخ به سوال شناوری چه اثری بر حباب قیمتی دارد باید بگویم که در واقع سهام شناور آزاد شرکت و حباب قیمتی ارتباط نزدیکی باهم دارند. بطور کل، شرکتهایی با سرمایه پایین، پتانسیل زیادی برای رشد و افزایش قیمت در آینده دارند.
ولی این موضوع را هم در نظر بگیرید که میزان ریسک این شرکتها بالا میباشد. در واقع تغییرات سود در شرکتهای با سرمایه کمتر، زیاد میباشد و فرایند عنوان شده برای شرکتهای بزرگتر برعکس می باشد؛ یعنی پتانسیل کمتری برای رشد دارند و از طرفی هم ریسک کمتری دارند.
شاید بتوان با شرکتهایی که سهام آزاد کمی دارند، سودهای جذاب و وسوسه انگیزتری را به دست آورد؛ اما این را هم در نظر داشته باشید که سود بیشتر، معادل ریسک و خطر بالاتر است؛ پس اگر تازه کار هستید و از تجربه کافی و لازم را در اختیار ندارید، در انتخاب سهام خود بیشتر دقت کنید و سهامی را انتخاب کنید که درصد شناوری بالاتری دارد؛ زیرا ممکن است گاها در برخی از سهمهای کوچک با درصد شناوری پایین سفته بازان قیمتها را دستکاری کنند و پس از این افزایش قیمت برای فروش سهام هنگفت خود جو بازار را متشنج کنند و با تبلیغ زیاد افراد تازه کار را به دام بیاندازند.
دیدگاهتان را بنویسید